چگونه میشود فهمید که آیا یک باتری لیتیوم پلیمری قدیمی برای استفاده ایمن است یا نه!
در حالی که باتریهای لیتیوم پلیمری (Lithium Polymer) یکی از ایمنترین اَشکال باتریهای دارای ظرفیت ذخیره (R/C) هستند، اما در صورتی که شارژ، دشارژ، نگهداری و یا استفاده نادرست شوند، میتوانند بسیار خطرناک باشند. بنابراین، شما در حال حاضر کار درستی را انجام میدهید اگر نگران استفاده از باتریهای قدیمی لیپوی خود هستید!
باتریهای لیتیوم پلیمری تاریخ انقضا ندارند، اما بعد از استفاده بیش از حد یا گذشت زمان، میتوانید شاهد کاهش عملکرد آنها باشید.
این باتریها بعد از ۱۸-۱۲ ماه مصرف، کاهش قابل توجهی در عملکرد خود نشان میدهند. اما خوب این بدان معنا نیست که شما نمیتوانید از آنها استفاده کنید.
متخصصی میگوید: «چهار سال ذخیرهسازی برای خراب کردن یک باتری لیتیوم پلیمری که به درستی نگهداری شده کافی نیست. با این حال، به یاد داشته باشید قبل از استفاده مجدد، شارژ باتری را به آرامی متعادل کنید.»
باتری لیتیوم پلیمری خود را در چه ولتاژی نگهداری کنیم؟
ولتاژ یک باتری لیتیوم پلیمری کاملا شارژ شده ۴.۲ ولت است در حالی که برای یک باتری مرده، ۳.۳ ولت است.
همین متخصص معتقد است: «اگر قصد دارید باتری خود را برای چند هفته (یا چهار سال) کنار بگذارید، هر سلول آن را تا ۳.۸ ولت شارژ کنید. به عنوان مثال، اگر باتری شما دارای سه سلول است، برای ذخیره آن باید آن را تا ۱۱.۴ ولت شارژ کنید.
اگر آنها را در ولتاژ نگهداری درستی ذخیره کرده باشید، احتمالاً باتری شما برای استفاده بیخطر است. اما باتریهای لیتیوم پلیمری حساس هستند و در حالی که میتوانند بیش از چهار سال در قفسه دوام بیاورند، انتظارات شما را کاهش میدهند.
یک تخمین محافظهکارانه برای عمر باتری زمانی که در دمای اتاق نگهداری میشود، ۱۸ ماه تا بیش از دو سال خواهد بود و تنها با یک افت ولتاژ جزئی یعنی ولتاژی حدود ۵۰ درصد شارژ کامل (۳.۶ تا ۳.۷ ولت) روبرو خواهید بود.
آنچه باید در مورد چرخههای شارژ بدانید
در حالی که باتریهای لیتیوم پلیمری عالی هستند چون میشود آنها را دوباره شارژ کرد، اما برای همیشه دوام نمیآورند.
متخصص ما بر این باور است که بیشترین چرخه شارژ برای بیشتر باتریهای لیتیوم پلیمری حدود ۳۰۰ دفعه است. اما حتی ۳۰۰ دفعه شارژ هم خوش بینانه است. او میگوید که این فقط در مورد باتریهای با کیفیت صادق است؛ بسیاری از باتریهای لیتیوم پلیمری ۳۰۰ مرتبه برای شارژ دوام نمیآورند.
معیاری که بیشترین اهمیت را دارد: مقاومت داخلی
در حالی که چرخههای سنوات مصرف و شارژ مجدد بر سلامت و ایمنی باتری شما تأثیر میگذارد، برای تعیین اینکه آیا باتری لیتیوم پلیمری شما برای استفاده ایمن است یا خیر، معیار واقعی مقاومت داخلی آن است.
مقاومت داخلی یکی از بهترین شاخصهای سلامت باتری است که تعیین میکند چقدر میتواند جریان را به طور موثر ارائه کند.
مقاومت داخلی بالاتر به معنای عملکرد کمتر است و میتوانید آن را از طریق اکثر شارژرهای استاندارد لیتیوم پلیمری اندازهگیری کنید.
تجربه نشان داده که در بستههای معمولی ۱۵۰۰-۱۳۰۰ میلیآمپر/ ساعت (بدون توجه به تعداد سلولها)، باید کمتر از ۱۰ میلیاُهم را شرایط کاملاً جدید، ۱۵-۱۰ میلیاُهم را خوب، ۲۰-۱۵ میلیاُهم را کارکرد محدود، و هر چیزی بیشتر از ۲۰ میلیاُهم را پایان کار باتری در نظر گرفت و در مواردی که ارزش دارد، باتریها را باید بعد از حداکثر سه سال تعویض کرد.
به کسی توصیه نمیشود که باتری لیتیوم پلیمری را به مدت چهار سال در حالت کار نگه دارد، حتی اگر به درستی نگهداری شده و اغلب هم بلااستفاده مانده باشد. همچنین باید قبل از وصل کردن باتریهای قدیمی موجود در انبار به شارژر، ولتاژ آنها را اندازهگیری کرد، تا معلوم شود که هنوز قابل استفاده هستند یا خیر.
اگر ولتاژ آنها به زیر ۳ ولت کاهش یافته یا اصلا هیچ ولتاژی نشان ندهند، غیرقابل استفاده هستند و باید دور انداخته شوند.
چطور باتریهای لیتیوم پلیمری را در شرایط اوج نگه داریم؟
با مراقبت مناسب، میتوانید کاری کنید که باتری لیتیوم پلیمری شما بیشتر از باتری دیگران دوام بیاورد:
- هرگز باتری را تا حدی مصرف نکنید که بطور کامل تخلیه شود.
- هرگز باتریهای خود را بیش از حد شارژ نکنید.
- از فشار آوردن بیش از حد به باتری، با دشارژ کردن در جریانی بالاتر از میزان مجاز خودداری کنید.
- اجازه ندهید باتریها بیش از حد گرم شوند.
- آنها را در کیسه ایمنی ضد حریق لیپویا سایر ظروف ضد حریق ذخیره، شارژ و تخلیه کنید.
و اغلب، شما حتی نیازی به متخصص ندارید تا بدانید آیا باتری لیتیوم پلیمری برای استفاده ایمن است یا خیر. فقط از چشمان خود و عقل سلیمتان استفاده کنید. در صورت مشاهده علائم تورم یا پف کردگی، باتری خود را با خیال راحت و فوراً دور بیندازید. تورم باتریهای لیتیوم پلیمری به دلیل گاز تولید شده در اثر تجزیه محلول الکترولیتی آن اتفاق میافتد.
اگر باتریهای لیتیوم پلیمری چنین خطراتی دارند، پس چرا از آنها استفاده میکنیم؟
به طور خلاصه، این نوع باتریها قدرتمند هستند. چگالی یک سلول باتری لیتیوم پلیمری تقریباً چهار برابر باتری نیکل کادمیوم است که معمولاً در دستگاه بیسیم و تلفنهای بیسیم یا روشنایی اضطراری استفاده میشود. همچنین چگالی انرژی آنها تقریباً چهار برابر باتریهای هیدرید فلز نیکل است که از نوع باتریهای قابل شارژاند و معمولاً در دوربینهای دیجیتال یافت میشوند.
علاوه بر این، باتریهای لیتیوم پلیمری نسبتاً رایج هستند و در دستگاههایی استفاده میشوند که به انرژی زیادی نیاز دارند، مثل پهپادها و احتمالاً وسایل نقلیه الکتریکی آتی.
مفید